بررسی دیدگاه زنان کُرد نسبت به الگوی ازدواج خویشاوندی در مهاباد

طی دهه‎های اخیر، نهاد خانواده تغییرات بسیاری را تجربه کرده است. با توجه به ماهیت متفاوت جوامع انسانی، انتظار نمی‌رود تغییرات همه‌ جا یکسان صورت گرفته باشد. هدف از این مقاله بررسی میزان عمومیت الگوی ازدواج خویشاوندی در میان زنان کُرد همسردار شهر مهاباد و تبیین دیدگاه آن‌ها نسبت به این الگوی ازدواجی است. داده­ها با استفاده از پیمایشی که در سال 1391 در شهر مهاباد انجام شد و در آن 700 زن همسردار مورد مصاحبه قرار گرفتند گردآوری شده است. نتایج نشان می‌دهد که 9/36 درصد ازدواج­ها از نوع خویشاوندی است که در این میان، 2/23 درصد زنان با خویشاوندان نزدیک خود ازدواج‌ کرده‌اند. بر پایۀ این بررسی، ازدواج خویشاوندی با سطح تحصیلات زنان رابطه­ای معکوس دارد. زنانی که ازدواج خویشاندی را تجربه کرده‌اند، بیش‎تر از سایرین موافق ازدواج فرزند‌شان با خویشاوندان می‌باشند و تفاوتی در نگرش آن­ها نسبت به ازدواج فرزندان دختر و یا پسر با فردی از افراد فامیل وجود ندارد. تحلیل‌های چند متغیره نشان داد زنانی که از استقلال بیش‎تری برخوردارند، سرمایۀ فرهنگی بالاتری دارند و نیز آن­هایی که تحصیلات دانشگاهی دارند، بیش‎تر از سایرین مخالف ازدواج فرزندشان با خویشاوندان می‌باشند. نتایج، گویای آن است که تأثیر نیروهای نوسازی در تغییر الگوهای ازدواج در شهر مهاباد به‌طور همزمان در همۀ لایه‌های اجتماعی ظهور و بروز نیافته است.